فلوروزیس ( لکه سفید روی دندان )
فلوروزیس یا همان لکه سفید روی دندان یک بیماری با منشا تغذیه ای می باشد که معمولا در کودکان زیر 8 سال مشاهده می شود. این بیماری در دندان های کودکان اختلال ایجاد می کند. فلوروزیس بیماری بدون درد بوده و معمولا باعث تخریب،پوسیدگی و از بین رفتن دندان ها نمی شود.
در این مطلب میخوانید!
Toggleفلوروز عارضهای است که منجر به لکههای سفید یا قهوهای روی دندانهای شما میشود. این به دلیل قرار گرفتن بیش از حد در معرض فلوراید در سال های اولیه زندگی، زمانی که دندان های دائمی شما در حال رشد هستند، ایجاد می شود. فلوروزیس یک نگرانی زیبایی است و برای سلامتی شما مضر نیست. اما درمان هایی وجود دارد که می تواند این مشکل را برطرف کند.
بیماری فلوروزیس چیست؟
فلوروزیس یک بیماری است که به دلیل دریافت فلوراید بیش از حد مجاز در برهه زمانی زیر 8 سال ایجاد می شود. این فلوراید با دز بالا زمانی بر روی دندان ها تاثیر می گذارد که دندان های شیری داخل دهان بوده و دندان های اصلی درون لثه در حال رشد هستند.
نشانه های بیماری فلوروزیس عبارت است از:
1. در حالت جزیی مینای دندان دچار تغییرات مختصر می شود. این تغییرات ممکن است به صورت چند رگه نازک سفید و یا زرد رنگ بر روی دندان باشد.
2. فلوروزیس خیلی ملایم: در این حالت بر روی یک چهارم دندان لکه های سفید و کدر دیده می شود.
3. حالت ملایم: در این حالت لکه های مذکور بر روی 50 درصد دندان مشاهده خواهد شد.
4. فلوروزیس متوسط: در این نوع از بیماری لکه ها و رگه های سفید و کدر در بیشتر از 50 درصد دندان ها و سطح دندان ها ایجاد می شود.
5. مدل حاد بیماری: در این حالت کل سطح مینای دندان دچار مشکل می شود. در این حالت لکه ها از حالت رگه خارج شده و به صورت حفره در می آید. این حفره ها ممکن است به صورت جدا جدا و یا پیوسته باشند.
چه کسانی به بیماری فلوروزیس مبتلا میشوند؟
فلوئوروزیس دندانی افرادی را تحت تاثیر قرار می دهد که در طول سال های رشد خود، قبل از رشد دندان های دائمی (بزرگسالان) آنها بیش از حد در معرض فلوراید قرار گرفته اند. کودکان 8 ساله یا کمتر در معرض خطر ابتلا به فلوئوروزیس هستند. دندان هایی که قبلا روییده اند (رشد کرده اند) نمی توانند به فلوئوروزیس مبتلا شوند.
شدت ایجاد بیماری فلوروزیس تحت تاثیر چه عواملی می باشد؟
شدت ایجاد فلوروزیس بسته به عواملی مانند: دز فلوراید دریافتی در سنین پایین، مدت زمان دریافت این فلوراید مازاد و سن دریافت این دز بالای فلوراید دارد. کاملا مشخص است که هرچه دز بالایی از این مواد با مدت زمان بالاتر و در سنین حساس تر دریافت شود شدت بیماری هم بیشتر خواهد شد.
فلوروزیس دندانی چیست؟
فلوروزیس به دلیل اینکه بیشترین و مستقیم ترین تاثیر را در دندان می گذارد به فلوروزیس دندانی معروف شده است. منابعی که می تواند این فلور اضافی را به بدن کودک برساند تا این اوردز اتفاق بیفتد عبارت است از:
1. آب: اگر آبی که فرد به صورت روزانه مصرف می شود حاوی مقادیر زیادی فلوراید باشد می تواند باعث ایجاد این مشکل شود.
2. خمیردندان: خمیر دندان مصرفی برای کودکان زیر 8 سال بایستی بدون فلوراید یا با دز محدود شده از این ماده باشد. در صورتی که خمیر دندان حاوی دز بالای فلوراید در کودکان با این سن و سال استفاده شود و یا این خمیر دندان توسط کودک خورده شود امکان ایجاد این بیماری بسیار محتمل خواهد بود.
3. فلوروزیس توسط برخی از مکمل های غذایی نیز در کودکان ایجاد می شود. این مکمل ها که معمولا به صورت قرص و یا قطره می باشند در صورتی که با آبی که دارای مقادیر بالای فلوراید باشد مصرف شود باعث ایجاد این بیماری خواهد شد.
راه های تشخیص و علائم بیماری فلوروزیس
فلوروزیس باید زود تشخیص داده شود. این تشخیص باید توسط معاینات دوره ای توسط پرستاران مرکز بهداشت و پزشکان آن مرکز صورت پذیرد. با توجه به روند کند ایجاد این مشکل و عدم داشتن اطلاعات کافی مادران عمدتا این بیماری بعد از ایجاد تشخیص داده می شود. به همین منظور بهتر است علاوه بر معاینات دوره ای معمول کودکان در این محدوده سنی، کودکان برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری توسط یک دندانپزشک متخصص کودکان هم به صورت دوره ای معاینه شوند.
تغییر رنگ دندان تنها علامت فلوئوروزیس است. میزان این تغییر رنگ بسته به شدت بیماری شما می تواند متفاوت باشد. دندانپزشکان از عبارات زیر برای طبقه بندی فلوئوروزیس استفاده می کنند:
خیلی خفیف: نواحی سفید روشن که کمتر از 25 درصد از سطوح دندان شما را می پوشانند.
خفیف: نواحی سفید روشن که کمتر از 50 درصد از سطوح دندان شما را می پوشانند.
متوسط: نواحی سفید یا قهوه ای روشن که بیش از 50 درصد از سطوح دندان شما را می پوشانند.
شدید: لکه های سفید، قهوه ای روشن یا قهوه ای تیره که تمام سطوح را تحت تاثیر قرار می دهند. دندان های شما همچنین ممکن است دارای حفره ( فرورفتگی های کوچک در مینای دندان شما) باشند.
در موارد خفیف، تغییر رنگ دندان می تواند آنقدر خفیف باشد که هیچ کس به جز دندانپزشک شما متوجه آن نشود. اما اگر فلوئوروزیس تأثیر منفی بر اعتماد به نفس یا عزت نفس شما داشته باشد، درمان های زیبایی دندان می تواند به شما کمک کند.
درمان فلوروزیس دندان کودکان
بهتر است که برای بیماری فلوروزیس پیشگیری صورت بگیرد. اما این به آن معنی نیست که این بیماری درمانی ندارد. در این بخش به راه های درمان و ترمیم این بیماری اشاره خواهیم کرد:
1. درمان فلوروزیس با استفاده از روکش: با استفاده از این درمان قالبی بر روی دندان قرار میگیرد که لکه های مذکور دیده نمی شود. قالب های موجود در بازار حال حاضر عمدتا از جنس چینی، سرامیک و فولاد ضد زنگ می باشد.
2. استفاده از ونیر: ونیر لایه نازکی از جنس چینی می باشد. این لایه قسمت جلویی دندان ها را کاور می کند. انواع جدید این روش درمان از جنس کامپوزیت می باشد. این مواد دارای رنگ طبیعی می باشند. در بعضی مواقع برای انجام این عملیات و یکنواخت کردن ضخامت دندان ها لایه بالایی مینا را تراش می دهند.
3. درمان فلوروزیس با استفاده از اتصال دندان: منظور از اتصال دندان قرار دادن یک ماده کامپوزیتی بر روی دندان می باشد. برای این منظور دندانپزشک باید عملیات سفت کاری را بر روی لایه مذکور و دندان انجام دهد.
4. درمان به روش سفید کردن دندان: این روش درمان به دو روش قدیمی یعنی تراش دادن سطح بیرونی دندان و روش جدید یعنی تاباندن لیزر انجام می شود. در هر دو روش رنگ اصلی دندان باز نمی گردد و این تغییر رنگ دائمی نمی باشد. بازگشت رنگ دندان با توجه به جیره غذایی می تواند طولانی و یا کوتاه مدت باشد.
آیا فلوئوروزیس دندان ها را ضعیف می کند؟
خیر. فلوئوروزیس دندان هیچ تاثیری بر سلامت یا عملکرد دهان و دندان ها ندارد. در واقع، افراد مبتلا به فلوئوروزیس در واقع در برابر ایجاد حفره های دندانی مقاوم تر هستند. این کشف همان چیزی است که مقامات بهداشتی را بر آن داشت تا فلوراید را در سطح ایمن به منابع آب عمومی وارد کنند. این بدان معناست که منابع آب عمومی دارای فلوراید کافی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان هستند،
چگونه می توانیم از این بیماری پیشگیری نماییم؟
همانند تمامی بیماری ها پیشگیری از فلوروزیس بهتر از درمان آن است. در این بخش به بهترین راه های پیشگیری این بیماری اشاره خواهیم کرد:
1. استفاده از آب با دز فلوراید مناسب کودک زیر 8 سال: برای این منظور استفاده از ترکیب شیر و آب بدون فلوراید می تواند از تجمع فلوراید در بدن نوزاد و کودک در این سن جلوگیری نماید.
2. استفاده از خمیر دندان مناسب: برای کودکان زیر 8 سال باید حتما خمیر دندان مخصوص کودک استفاده شود. اگر از خمیردندان بزرگسالان استفاده می شود باید مقدار کنترل شده ای از خمیر دندان مورد استفاده قرار بگیرد.
3. انجام آزمایشات آب: افرادی که مدت زمان زیادی در یک مکان زندگی می کنند و از آب چاه استفاده می نمایند بهتر است سالانه آب مصرفی خود را آزمایش کنند.
4. رعایت رژیم غذایی مناسب: یکی از موارد ایجاد حالت ملایم و شدید بیماری فلوروزیس رژیم غذایی افراد می باشد. استفاده کمتر از غذاهای اسیدی و با کربوهیدرات بالا می تواند ریسک ابتلا به این بیماری را تا حد قابل توجهی کاهش دهد.
5. مراجعه دوره ای به دندانپزشک: این مراجعه نه تنها برای این بیماری و این سن بلکه برای تمام افراد در سنین مختلف ضروری است. در این بیماری خاص بهتر است که به دندانپزشک متخصص کودکان مراجعه نماییم.